نگاهی به بازی زیبای گلچهره سجادیه در «سرزمین مادری»

در این گزارش نگاهی به بازی زیبا و قدرتمند گلچهره سجادیه در سریال سرزمین مادری انداخته‌ایم.

به گزارش آی‌فیلم، گلچهره سجادیه سال ۱۳۵۶ از دانشکده هنرهای زیبای تهران فارغ‌التحصیل شد و فعالیت هنری را از ۲۰ سالگی در عرصه تئاتر آغاز کرد. او برای «سرزمین خورشید» برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن از پانزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر شد و برای همین فیلم از جشن خانه سینما تندیس گرفت. در کارنامه سجادیه نقش‌های تحسین‌شده زیادی دیده می‌شود؛ از جمله «دندان مار» که خیلی‌ها او را در زمره موفق‌ترین بازیگران زن آثار مسعود کیمیایی قرار داده‌اند.

گلچهره سجادیه  در سال‌های اخیر گزیده‌کارتر شد که سریال «آنام» در سال 1396 آخرین فعالیت او محسوب می‌شود. این بازیگر حدود یک دهه قبل به پیشنهاد کمال تبریزی برای بازی در نقش دوران پیری «راضیه اردکانی» نامادری «رهی» پاسخ مثبت داد و جلوی دوربین او رفت. حالا پس از یک دهه این اثر روانه آنتن شد تا مخاطبان شاهد هنرنمایی این بازیگر گزیده کار باشند. در ادامه بازی تحسین‌برانگیز سجادیه در فصل سوم «سرزمین مادری» را مورد بررسی قرار داده‌ایم.

در قسمت‌های ابتدایی فصل اول «سرزمین مادری» سهمی از قصه به پدر و مادر رهی (علی شادمان) اختصاص داشت که بعدها فهمید پدر و مادر‌ واقعی‌اش نیستند. نقش مادر (راضیه) را الهام حمیدی برعهده داشت و امیر آقایی عهده‌دار نقش پدر (جواد) بود که به دلیل فعالیت‌های سیاسی (عضو حزب توده) اعدام شد. خانواده با همراهی هم‌حزبی جواد (کامرانی با بازی احمد حامد) به سمت شوروی رفتند اما رهی فرار کرد و خود را به خانواده بهادری رساند. راضیه در سن پیری به ایران بازگشته اما مورد سوء‌ظن ساواک است و بازداشت می‌شود. او در بازداشتگاه روایتی تلخ از آنچه در غربت بر‌سر خود و فرزندانش آمده تعریف می‌کند و مشخص می‌شود کامرانی چه جفایی در حق او کرده است.

رهی (آرش مجیدی) نیز در بازداشت است و ساواک قصد دارد از طریق رو‌در‌رو کردن مادر و فرزند پی به حقیقت ببرد. گلچهره سجادیه در سکانسی طولانی (حدود 40 دقیقه) در بازداشتگاه ایران از گذشته گفت و رهی شنید و منقلب شد. این سکانس را باید قدرت‌نمایی گلچهره سجادیه دانست؛ او چنان سرگذشت یک زن جوان و زیبا در کشور مخوف شوروی را تعریف کرد که مو بربدن مخاطب سیخ شد. بازیگر تجربیات سال‌ها حضور مقابل دوربین را به کار بست و خاطرات تلخ شخصیت را به شیوه‌ای روایت کرد که گویی در حال تماشای سکانس‌هایی تصویری هستیم. حتی گذر زمان حس نشد و این موفقیت چیزی نیست جز بازی استاندارد خانم سجادیه و کارگردانی حساب شده کمال تبریزی. ‌حین خاطره‌گویی، چند سکانس جانمایی شده بود؛ اما باز هم آنچه روایت را همراهی‌برانگیز کرد، به صدای خود بازیگر و نوع روایت او بازمی‌گشت.

برای اینکه مخاطب بتواند سرنوشت تلخ و هولناک راضیه را درک کند، صرفا ابزار بیان و نوع روایت کفایت نمی‌کند. پس‌ گلچهره سجادیه همه احساسات شخصیت از خشم، ترس، تنفر، امید و … را در نگاه و چهره‌اش جمع کرد و به باور مخاطب نشاند. پرخاشگری نسبت به مامور حاضر در بازداشتگاه، ایده خوب دیگری بود که شمایل واقعی راضیه را پیش چشم همراهان سریال ترسیم کرد.

گلچهره سجادیه استفاده‌ای کامل از چشمان خود برد؛ چه جایی که بدون پلک زدن حرف می‌زد و چه وقتی احساسات را با دو چشم خود منتقل می‌کرد. فراموش نکنیم چهره شخصیت به دلیل تیغ‌های حاصل از خودزنی و نیز از بین رفتن مِهر زنانه، فاقد حس بود و این چشم‌ها بود که وظیفه انتقال مفاهیم درونی را برعهده داشتند. در نهایت مخاطب نه‌تنها پی به گذشته شوم راضیه برد که فهمید چرا او از یک زن مهربان و معصوم تبدیل به انسانی تندمزاج، درنده‌خو و به گفته خودش بی‌حیا شده است.

بنابراین گزارش، در فصل سوم «سرزمین مادری»، زمان وقوع اتفاقات سریال به سال‌های ۵۶ و ۵۷ می‌رسد و داستان وارد مرحله میانسالی رهی می‌شود و به همین جهت آرش مجیدی جایگزین شهاب حسینی که بازیگر نقش دوره جوانی این شخصیت است می‌شود.

در این فصل بازیگرانی نظیر آرش مجیدی، سعید نیک‌پور، شهرام قائدی، مهران رجبی، حسین محجوب و آشا محرابی نقش‌آفرینی می‌کنند.

مجموعه تلویزیونی "سرزمین مادری ۳" هر شب بجز پنجشنبه ها ساعت ۲۲ پخش و در ساعات ۰۶ بامداد و ۱۴ روز بعد نیز بازپخش می‌شود.

ه خ