نواهای ماندگار در مقام امیرالمومنین (ع)

آهنگسازان و خوانندگان صاحب نام و شناخته‌شده‌ای طی سه دهه اخیر، آثار پرمخاطب و با کیفیتی را با موضوع و محتوای گرامیداشت مقام امیرالمومنین(ع) تولید کردند که از میان آن‌ها برخی ماندگار شده‌اند.

به گزارش آی‌فیلم، طی سالیان گذشته اهالی موسیقی و برخی از هنرمندانی که همواره آثارشان با طیف گسترده‌ای از مخاطبان همراه بوده است، تلاش‌هایی برای تولید و انتشار آثار موسیقایی مختلفی در قالب آلبوم یا تک آهنگ پیرامون زندگی و سیره اهل بیت (ع) داشته‌اند، تلاش‌هایی که برخی از آن‌ها خواسته یا ناخواسته با عوارضی چون طعم و رنگ مادیات و قراردادهای مالی و سفارشی، تبدیل به آثاری فراموش شده شدند و برخی دیگر هم به دلیل ذوق و اشتیاق هنرمند که بخش عمده‌ای از آن نشأت گرفته از ایمان و اعتقادات بدون سفارش در درون او بوده تبدیل به آثار ماندگار و ارزشمندی شده‌اند، که همچنان با روح و گوش شنیداری جامعه هم‌نشین است و هیچ وقت هم رو به زوال نرفته‌اند.

گزارش پیش رو نگاهی دوباره به تعدادی از آلبوم‌ها و آثاری است که این فرصت را به ما داد تا به بهانه فرارسیدن ایام سوگواری شهادت حضرت علی (ع) با آن‌ها تجدید خاطره کنیم.

سریال «امام علی (ع)»؛ وقتی فخرالدینی تاریخ‌سازی کرد

بدون تردید یکی از ماندگارترین و تاریخ سازترین ملودی‌ها و نغماتی که در چارچوب آثار موسیقایی مرتبط با حضرت علی (ع) منتشر شده، موسیقی متن سریال امام علی (ع) به کارگردانی داود میرباقری و آهنگسازی فرهاد فخرالدینی است که چه در زمان پخش سریال و چه بعد از آن همچنان یکی از باشکوه‌ترین، دل‌نوازترین و تاثیرگذارترین آثار موسیقایی روزگارمان شده است.

این آهنگساز صاحب نام موسیقی فیلم که مخاطبان وی را با آهنگسازی سریال‌های ماندگار دیگری چون «بوعلی سینا» و «سربداران» می‌شناسند، گفته بود: ساخت موسیقی سریال «امام علی (ع)» فقط به استفاده از تحقیقات و آثار منتسب به عبدالقادر مراغی منحصر نشد. کما اینکه ما در هر بخش از سریال تم‌های متفاوتی را با ارکستر طراحی کردیم که هر کدام برای خود داستان جداگانه‌ای دارد که در این زمینه می‌توانم به تم‌های مالک اشتر و عایشه اشاره کنم که به تنهایی دربرگیرنده ملودی‌های زیبایی هستند. البته تم‌های مربوط به وصف حضرت علی (ع) نیز کارهای خوبی بودند که ما در هر بخش از سریال برای آن طراحی‌های متنوعی کردیم که خوشبختانه آنها نیز مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت. من در ساخت موسیقی این سریال تمام تلاش خود را انجام دادم که فضای انتزاعی که مدنظرم بود نیز برای مخاطب تلویزیون باورپذیر باشد و امروز بسیار خوشحالم که بعد از گذشت بیست سال از ساخت این مجموعه همچنان از آن یادی می‌شود.

«ماه غریبستان»؛ درخشش اصفهانی در همکاری با چند آهنگساز مطرح

این یک ریسک بسیار بزرگ است که تصمیم بگیری در روزگاری که رفته رفته موسیقی پاپ آمده تا متأسفانه یا خوشبختانه در جریان اصلی تولید، بازاریابی و فروش محصولات موسیقایی قرار بگیرد، بیایی و با حضور چند آهنگساز معتبر آلبومی را تولید کنی که نه مخاطب عام دارد و نه به فروش آن می‌توان یک نگاه تضمینی داشت. اما محمد اصفهانی به عنوان خواننده‌ای که در دهه ۸۰ یکی از سرداران موسیقی پاپ بود و البته هنوز هم از خیلی خوانندگان یک سر و گردن بالاتر است، با همراهی مجموعه‌ای هنرمندان و دست‌اندرکاران موسیقی آلبومی را به سفارش ستاد تکریم سال امام علی (ع) تولید کرد که انصافاً ماجرا را از سفارش و سفارشی کار کردن‌های بیهوده بیرون برد و مجموعه‌ای را تحویل مخاطب داد که تا امروز همچنان یکی از یکه تازان آثار موضوعی مرتبط با امیرالمومنین لقب گرفته است.

آلبوم «ماه غریبستان» از جمله آثار موسیقایی بود که سال ۷۹ توسط ستاد تکریم سال امام علی (ع) تولید شد و به نوعی یکی از آثار تازه موسیقی مذهبی در ژانر پاپ بود.

آلبوم ماه غریبستان با صدای محمد اصفهانی بود که با آهنگسازی علیرضا کهن دیری، زنده یاد شهریار فریوسفی، فریدون شهبازیان، محمد حقیقی و مجید اخشابی منتشر شد.

در این آلبوم موسیقایی مناسبتی که همچنان جزو پرمخاطب ترین آثار موسیقایی مذهبی است قطعات «دیده بگشا» با ترانه و کلام محمد علی معلم دامغانی و آهنگسازی علیرضا کهن دیری، «علی ای همای رحمت» با شعری از شهریار و آهنگسازی شهریار فریوسفی، «غم دلدار» با شعری از ابوسعید ابالخیر و ملودی محمد اصفهانی، «تا من بدیدم روی تو» با شعری از مولانا و آهنگسازی علیرضا کهن دیری، «نامدگان و رفتگان» با ترانه‌ای هوشنگ ابتهاج و آهنگسازی فریدون شهبازیان، «جانِ جان» با شعری از مولانا و آهنگسازی محمد حقیقی فرد، «وصف علی» با ترانه‌ای محمد علی معلم دامغانی و پرویز بیگی حبیب آبادی و آهنگسازی مجید اخشابی، «کمیل علی» بر اساس دعای شریف کمیل و آهنگسازی محمد حقیقی فرد منتشر شد که در زمان انتشار تبدیل به یکی پرفروش‌ترین و پرمخاطب ترین آثار موسیقی پاپ شد.

«امیرعشق»؛ لذت شنیدن یک موسیقی عرفانی

یکی دیگر از آثاری که به طور مستقل در مدح حضرت علی (ع) منتشر شده، آلبومی به نام «امیر عشق» است که فروردین سال ۹۶ توسط مؤسسه هنر و ادبیات «هلال» در دسترس مخاطبان قرار گرفت.

آلبوم «امیر عشق» به آهنگسازی سیدافشین قرشی، تنظیم محسن جلیلی و صدای محسن دایی نبی شامل شش قطعه تصنیف، یک قطعه دونوازی تنبور و سازهای کوبه‌ای است که در تولید آن سعی شده با پایبندی به اصول موسیقی عرفانی ضمن استفاده از سازهای متنوع و هارمونی‌های دلنشین، سلیقه‌های گوناگون و نسل نواندیش جامعه نیز با این نوع موسیقی پیوند زده شود.

«حضرت خورشید»؛ پیشکش گروهی به محضر مولای دل‌ها

یکی دیگر از آلبوم‌هایی که اردیبهشت ماه پنج سال گذشته منتشر اثری به نام «حضرت خورشید» است که چند سال پیش توسط سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در قالب هفت قطعه به خوانندگی غلام رضا صنعتگر، حمید غلامعی، حسام الدین سراج، مجید اخشابی، عبدالحسین مختاباد و احمد عبدلی در منقبت حضرت علی (ع) منتشر شد.

«با قدسیان» با شعری از فضل الله حروفی، آهنگسازی علیرضا عصار، تنظیم فواد حجازی و خوانندگی علیرضا عصار و محمد اصفهانی، «خاک آستان علی (ع)» از آلبوم گروهی «فصل آشنایی» با صدای خشایار اعتمادی، آواز دشتی «علی مولا» به خوانندگی اکبر گلپایگانی، «قراضه چین» با شعری از مولانا و آهنگسازی و خوانندگی محسن چاوشی، «مست تولا» با شعری از میرزا حبیب خراسانی و صدای سعید خلج، «علی مولا» با شعر، آهنگسازی و خوانندگی مهرداد کاظمی از آلبوم «شهر عشق»، «یا مولا دلم تنگ اومده» از آثار فولکلور موسیقی نواحی ایران با هنرمندی علیرضا افتخاری و بیژن بیژنی، «بابا حیدر مدد»، «هو حق» و «نورخورشید ولایت» با صدای فرمان فتحعلیان، «بوسه بر تیغ» با همکاری فواد حجازی و فریدون شهبازیان و خوانندگی مهراج محمدی، «پدر» با شعری از فریبا فدایی، آهنگسازی رامین یوسف زمانی و خوانندگی مازیار عصری، «حضرت خورشید» با شعری از عبدالجبار کاکایی، اهنگسازی فواد حجازی و خوانندگی حسام الدین سراج، «مولا علی جان» از آلبوم «گل آفتابگردون» گروه موسیقی «آریان»، «بهترین حرف» با شعری از اسحاق انور، آهنگسازی حمید اکبرزاده و خواننده مجید اخشابی، «دستای یه مرد» با شعری از حمیدرضا صمدی، آهنگسازی بابک زرین و صدای رضا صادقی نیز از جمله تک آهنگ‌های ماندگار و خاطره‌سازی هستند که با محوریت ارادت به حضرت امام علی (ع) پیش روی مخاطبان قرار گرفته‌اند.

م ه / ا ا