برنامه‌های بازار فیلم جشنواره جهانی فجر 35

مدیر جدید بازار فیلم سی و پنجمین جشنواره جهانی فیلم فجر به تشریح فعالیت های این بخش از جشنواره امسال پرداخت.

به گزارش آی‌فیلم، مهدی یادگاری مدیر جدید بازار فیلم سی و پنجمین جشنواره جهانی فیلم فجر درباره مسئولیت همزمانش در صداوسیما و جشنواره، گفت: اعتقاد دبیر جشنواره جهانی به کار تیمی و برگزاری موفق بازار فیلم در سال گذشته باعث شد علاقمند شوم تجربیات خود را با جشنواره به اشتراک بگذارم ومسئولان صدا و سیما هم جشنواره جهانی فیلم فجر را به عنوان یک رویداد مهم ملی قبول دارند.

وی در خصوص نحوه برنامه‌ریزی بخش بازار فیلم و تفاوت‌های آن با دوره‌های قبل جشنواره، گفت: برنامه‌ریزی بازار فیلم فجر از حدود مهر ماه امسال توسط تیم سال گذشته‌ بازار زیر نظر امیر اسفندیاری، معاون محترم امور بین‌الملل جشنواره، دوستانی از بنیاد فارابی آغاز شد. از دی‌ماه و پس از بر عهده‌گرفتن امور و هماهنگی‌های صورت گرفته با مسئولان جشنواره، قرار شد با همراهی تعدادی از اعضای تیم سابق و حضور افراد دارای تجربه فعالیت در حوزه بین‌الملل کار را پیش ببریم. بازار امسال و محل آن تفاوت چندانی با جشنواره قبل ندارد اما از نظر طراحی دچار تغییراتی شده است؛ محلی جدا از غرفه‌ها برای نشست و صحبت رودررو در نظر گرفته تا افرادی که مراجعه می‌کنند و محلی ثابت برای حضور ندارند در آنجا گردهم آیند.

مدیر بازار فیلم جشنواره جهانی فیلم فجر درباره بخش‌های مختلف بازار جشنواره جهانی فجر، گفت: بازار امسال مانند سال‌های قبل دارای سه بخش اصلی است؛ نخست بخش غرفه‌ها که در آن برای ۴۷ غرفه اعم از ایرانی و خارجی برنامه‌ریزی کرده‌ایم. دوم محلی به نام بانک ویدئویی تصویری برای بازبینی آثار جشنواره و آثار شرکت‌ها، که خریداران اجازه دارند در این محل حاضر شده و فیلم‌ها را بازبینی کنند. سوم بخش نمایش‌های بازار است که در آن نمایش‌هایی خواهیم داشت از فیلم‌های سینمای ایران که قصد حضور در بخش بین‌الملل را دارند. برای این فیلم‌ها یک سالن جداگانه در نظر گرفته شده و از روز اول بازار، این نمایش‌ها برقرار خواهند بود و در آن ۳۳ فیلم در طول بازار به نمایش گذاشته خواهد شد. با این تفاوت که امسال هزینه‌ای از مالکان فیلم‌ها دریافت نخواهد شد و افرادی که علاقمندند فیلم‌هایشان توسط خریداران و افراد حوزه بین‌الملل مورد بررسی قرار گیرد در این بخش حضور خواهند داشت.

یادگاری ادامه داد: امسال هم مانند سال گذشته مدیریت این بخش به عهده آقای صانعی مقدم است که سال پیش با جدولی منظم به نمایش تعداد زیادی فیلم برای مهمانان خارجی پرداخت و با استقبال خوبی هم مواجه شد. برخی از فیلم‌ها هم از همین طریق مورد توجه خریداران قرارگرفتند و یا به جشنواره‌ها دعوت شدند و امسال قصد داریم این حرکت موفق را تکمیل کنیم.

مدیر بازار فیلم جشنواره جهانی فیلم فجر در خصوص دیگر فعالیت‌های این بخش از جشنواره توضیح داد: دیگر فعالیت تیم بازار، دعوت از خریداران بین‌المللی بوده است؛ کسانی که در گذشته آثاری را از سینما و تلویزیون ایران خریداری کرده‌اند را به جشنواره دعوت کردیم. به این منظور لیستی از افراد خریدار مورد وثوق و علاقمند به حضور در ایران تهیه کرده و از آنها دعوت به عمل آوردیم که تا امروز حضور ۲۳ خریدار از ۱۶ کشور قطعی شده و در این بازار حضور خواهند داشت. از میان شرکت های خارجی نیز تاکنون از ۵۳ شرکت فروشنده فیلم دعوت شده است. در این مسیر استراتژی ما حضور شرکت های اصلی توزیع کننده فیلم در منطقه خاورمیانه و کشورهای اطراف ایران است. در واقع تلاش عمده ما بر این بوده که شرایط حضور افراد و شرکت هایی از کشورهای اطراف که آثاری نزدیک به ما دارند و در عین حال در بازار خرید و فروش فعال هستند را فراهم کنیم.

یادگاری ادامه داد: برای گسترش بازاریابی، یکی از ایده‌هایی که در چند سال گذشته مطرح بوده و مدیران قبلی بازار هم آن را پیگیری کرده‌اند، بخش ورکشاپ‌ها یا نشست‌های تخصصی در حوزه بازار بود. امسال هم چند ایده مطرح شد که با توجه به محدودیت‌ها و ظرفیت‌های جشنواره و مشغولیت افراد در طول مدت بازار، جمع‌بندی ما این بود که ۲ ورکشاپ یا نشست تخصصی داشته باشیم؛ به همین منظور از اعضای فعال، فیلمسازان، افراد داری سابقه حضور در حوزه بین‌الملل، علاقمندان و... دعوت کرده‌ایم که در این نشست‌ها حضور داشته باشند. موضوع یکی از این نشست‌ها، شرایط و مفاد قراردادهای فروش است البته عقد قرارداد یک کار تخصصی است، اما قصد ما آشنا کردن صاحبان آثار به یکسری اصول کلی است که باید در هنگام عقد قرارداد مدنظر داشته باشند. یعنی آموزش شرایطی که بایستی در قراردادها اعمال شود تا حقوق اولیه آنها را تامین کند.

وی افزود: ورکشاپ دوم به بحث استانداردسازی کیفیت اختصاص یافته است؛ ارسال اثر به کشورهای دیگر و جشنواره ها و بازارهایشان از یک استاندارد عمومی و کلی برخوردار است که لازم است صاحبان آثار با آن آشنایی داشته باشند. به همین منظور قصد داریم در یکی از نشست‌های بازار درباره این استانداردها، نحوه ارائه اثر، چگونگی مذاکره و مختصات فنی مورد توجه خریداران خارجی صحبت کنیم.

مدیر بازار فیلم جشنواره جهانی فجر اضافه کرد: یکی دیگر از نکات مورد توجه در این بازار، حوزه اکران فیلم‌های ایرانی در خارج از کشور است. البته امکان پرداختن به این موضوع با نگاه تخصصی وجود ندارد، چرا که این مساله نه به بازار ایران بلکه به پخش کننده‌های جهانی و شرایط فرهنگی و اقتصادی کشورهای دیگر وابسته است. با این وجود از همه شرکت‌هایی که تاکنون فیلم‌هایی را از سینمای ایران در حوزه بین‌الملل عرضه کرده و در این عرصه توفیق داشته اند دعوت کرده‌ایم تا از آنها بشنویم چالش‌ها یا نقاط قوت و ضعف اکران فیلم‌های سینمای ایران در خارج ایران چیست. از جمله شرکت‌های بزرگ آمریکایی و اروپایی که آثاری از سینمای ایران را عرضه کرده‌اند. فراموش نکنیم به جز چند اثری که در چند سال اخیر از بعضی کارگردان‌های شناخته شده داشته‌ایم، در بسیاری از نمایش‌های خارج کشور موفق نبوده‌ایم بنابراین بهترین راه را در این دیدیم که از افراد باتجربه دعوت کنیم در بازار حضور پیدا کنند و با صاحبان آثار گفتگو و مذاکره داشته باشند تا ببینیم چند اثر از سینمای ایران برای اکران خارج از ایران قابل مطرح شدن هستند. البته ما با توجه به رویکرد تازه جشنواره جهانی، بازار منطقه، کشورهای همسایه و آسیای میانه در وهله اول و آسیا در وهله دوم در اولویت ما قرار داشتند، از همین رو خریداران و کمپانی‌های این مناطق را بیشتر مدنظر داشتیم.

وی ادامه داد: نگاه غالب فیلمسازهای ما تاکنون تنها به حضور در جشنواره‌ها بوده، ولی ما قصد داریم از حوزه تجاری هم به این موضوع بپردازیم. امیدوارم با حضور تعدادی از نمایندگان شرکت‌های بزرگ پخش‌کننده جهانی امکان حضور هرچه بیشتر آثار سینمای ایران در حوزه بین‌الملل فراهم شود.

وی در ادامه یکی از چالش‌های پیش روی این افراد برای حضور در جشنواره جهانی فیلم فجر را قضیه کپی رایت دانست و گفت: یک چالش بزرگ برای حضور هر خریدار یا فروشنده‌ای در بازار ایران، بحث کپی رایت در ایران است که باید در طول جشنواره و بازار با نگاه تخصصی به آن پرداخته شود؛ در شرایط کنونی به جز خریدارانی محدود مثل رادیو تلویزیون یا ویدئو رسانه‌ها، در بقیه فضاها مانند فضای مجازی و سایت‌ها شاهد عرضه غیرمجاز آثار هستیم که عملا موجب تضعیف این تجارت می‌شود. بنابراین اگر قرار است تجارتی در کار باشد باید سازوکارهای آن هم درنظر گرفته شود. می توان پرسید اساسا فروشنده‌ها چرا باید به داخل ایران بیایند و در بازار شرکت کنند؟ آیا بستری برای خرید و فروش رایت، مخصوصا در حوزه رایت های جدید، بصورت جدی در کشور ما وجود دارد یا نه؟ امیدواریم در زمان بازار بتوانیم افراد دعوت شده را روبروی هم نشانده و نظراتشان را بشنویم.

یادگاری اضافه کرد: ما در حال حاضر ۵ اپراتور اصلی در حوزه دیجیتال داریم که برای فعالیت مجوز گرفته‌اند و در کنار آنها صدها وبسایت وجود دارد که این آثار را به شکل غیرقانونی و دوبله شده عرضه می‌کنند. می‌دانیم که گرفتن مجوز ویدئو رسانه مراحل سختی دارد و تنها یک فرد مطلع و آشنا به حوزه ویدئو رسانه قادر به انجام این کار است و بعد از طی مراحل اولیه است که می‌تواند مجوز بگیرد. در ادامه نیز برای ارائه و توزیع هر اثر نیاز دارد مجوز انتشار را هم از حوزه کپی رایت و هم از حوزه محتوایی دریافت کند. اما امروز در کشور ما چنین اتفاقی در حوزه دیجیتال نمی‌افتد و با وجود اینکه بازیگران اصلی حوزه دیجیتال و رایت‌های جدید مجوزها را گرفته‌اند، اما هنوز این سردرگمی وجود دارد که تکلیف حوزه رایت و مالکیت اثر در فضای مجازی به چه صورت است.

وی ادامه داد: فروشندگان راجع به این موضوع سوال دارند و این مساله را مطرح می‌کنند که حوزه‌های دی وی دی و نمایش خانگی در دنیا به شدت رو به افول بوده و دو بستر دیگر رشد کرده است؛ یکی نمایش فیلم در سینماهاست که با توجه به ظرفیت محدود سینماهای ایران، چنین امکانی برای آثار خارجی وجود ندارد. دیگر بستر در حال رشد، حوزه دیجیتال است که ما فاقد قانون جدی در خصوص افراد مجاز به توزیع رایت‌ها و چگونگی حمایت از صاحبان اثر هستیم. اینها مواردی است که حتما باید راجع به آن صحبت شود، نشست‌های تخصصی برگزار شود و افراد به آن فکر کنند تا در نهایت به یک مدل کارآمد که به نفع همه بازیگران این حوزه باشد برسیم. به گمان من بهترین بازیگران همان شرکت‌های صاحب مجوز هستند؛ یعنی همان موسسات رسمی پخش فیلم و یا شرکتهای ویدئو رسانه فعال که سال‌ها هزینه و سرمایه‌گذاری کرده‌اند و اکنون با تغییر صحنه بازی عده‌ای از آنها با مشکلات مالی روبرو شده‌اند.

یادگاری همچنین گفت: در کنار این‌ها اگر بازیگران جدیدی توانایی سرمایه‌گذاری و ورود به این عرصه را دارند می‌توانند از آثار این شبکه‌ها و موسسات ویدئو رسانه استفاده کنند یا دست به خرید آثار جدید زده و بر بستر فضای دیجیتال قرار دهند.

یادگاری در پایان به دیگر چالش پیش روی حضور مهمانان خارجی جشنواره اشاره کرد و گفت: چالش دوم بحث سفر به ایران و مشکلات احتمالی برای سفر به کشور آمریکاست، که سختگیری‌ها و موانعی بر سر راه سفر به ایران تراشیده‌اند، اما ما این موضوع را بیشتر یک جو روانی می‌دانیم و مصمم هستیم که یک بازار فیلم با کارایی بالا با حضور تمام میهمانان مورد نظرمان برگزار کنیم.

سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر، ۸-۱ اردیبهشت ماه ۱۳۹۶ (۲۸ تا ۲۱ آوریل ۲۰۱۷) در تهران برگزار می‌شود.

ه خ / ح ی